Malta introduċiet l-Ugwaljanza fiż-Żwieġ f’Lulju 2017, ftit aktar minn tliet snin wara l-introduzzjoni tal-Unjonijiet Ċivili f’April tal-2014. L-Att dwar iż-Żwieġ u Liġijiet Oħra (Emenda) ġie introdott bħala l-ewwel liġi tat-13-il leġiżlatura, sabiex ineħħi kull distinzjoni bejn koppji ta’ sess differenti u koppji tal-istess sess quddiem il-liġi (Att XXIII tal-2017).
Dan għalhekk jestendi d-drittijiet u l-obbligi kollha taż-żwieġ għal kull koppja; jintroduċi lingwaġġ newtrali tal-ġeneru li jinkludi wkoll persuni ta’ varjazzjoni fil-ġeneru; jerġa’ jikkonferma r-rikonoxximent awtomatiku tal-ġenituri kondiviżi; u jirregola l-kunjomijiet u l-isem tal-familja.
Leġiżlazzjoni sussidjarja sussegwenti pprovdiet għall-konverżjoni tal-unjonijiet ċivili fi żwieġ. Il-membri kollha tal-parlament, ħlief wieħed, ivvutaw favur il-leġiżlazzjoni.
L -Att dwar l-Unjonijiet Ċivili (ATT IX tal-2014) li ġie approvat fil-14 ta’ April 2014 kien l-ewwel wieħed li ta rikonoxximent lil koppji tal-istess sess u kien miftuħ għal kull koppja irrispettivament mill-orjentazzjoni sesswali jew l-identità tal-ġeneru.
Dan pprovda rikonoxximent ekwivalenti għaż-żwieġ u inkluda d-drittijiet tal-ġenituri (adozzjonijiet tat-tieni ġenitur u ta’ parti terza kif ukoll ir-rikonoxximent awtomatiku tal-ko-ġenitur) kif ukoll ir-rikonoxximent ta’ żwiġijiet tal-istess sess li saru f’pajjiżi terzi.
L-approvazzjoni tal-leġiżlazzjoni wasslet għal ċelebrazzjoni spontanja barra l-parlament fejn tista’ tinstema’ għajta kbira fost il-folla hekk kif ix-xandira diretta trasmittiet li l-liġi ġiet approvata.
L-Att dwar l-Unjonijiet Ċivili ġie abbozzat mill-Kunsill Konsultattiv LGBTIQ b’konsultazzjoni mal-Ministeru dak iż-żmien għad-Djalogu Soċjali, l-Affarijiet tal-Konsumatur u l-Libertajiet Ċivili. Kien l-ewwel kompitu li l-kunsill ġie inkarigat li jiffoka fuqu wara l-istabbiliment tiegħu fl-2013.
Il-leġiżlazzjoni sussidjarja pprovdiet għar-rikonoxximent ta’ unjonijiet ċivili li ġew meqjusa bħala ta’ status ekwivalenti li ġew imdaħħla barra minn Malta.
Wara l-introduzzjoni tal-ugwaljanza fiż-żwieġ fl-2017, ir-Regolamenti għall-Konverżjoni ta’ Unjonijiet Ċivili fi Żwiġijiet għamluha possibbli għal dawk f’Unjoni Ċivili li jikkonvertu r-rikonoxximent legali tagħhom fi żwieġ. Ir-regolament ippermetta limitu ta’ ħin ta’ 5 snin milli daħal fis-seħħ għal tali konverżjonijiet li jsiru. Dan il-perjodu ta’ żmien se jagħlaq fl-1 ta’ Settembru 2022. Tali konverżjoni minn Unjonijiet Ċivili għal Żwiġijiet hija possibbli biss għal dawk li daħlu f’Unjoni Ċivili qabel l-introduzzjoni tal-ugwaljanza fiż-żwieġ.
L-Att dwar il-Koabitazzjoni (Att XXVII tal-2020) ħa post l-Att dwar il-Koabitazzjoni tal-2017, u ċċara b’mod konsiderevoli l-proċeduri, id-drittijiet, u d-dmirijiet għall-persuni li jgħixu flimkien. Jekk int diġà koabitant irreġistrat legalment, din il-liġi ma taffettwakx. Madankollu, tista’ tagħżel li temenda l-kuntratt attwali tiegħek biex taġġornah għall-format il-ġdid.
Il-koabitazzjoni tiġi rreġistrata permezz ta’ att pubbliku. Dan l-att jiddikjara li int u s-sieħeb tiegħek tistgħu legalment tidħlu f’koabitazzjoni u jinforma lill-partijiet terzi li għandkom firxa wiesgħa ta’ drittijiet u dmirijiet.
Jekk tixtieq ittemm ir-relazzjoni tiegħek, jiġi abbozzat att pubbliku, u mbagħad jiġi awtorizzat mill-Qorti tal-Familja, biex jiġi żgurat li l-ebda parti ma tiġi dannifikata minn kif tiġi solvuta l-koabitazzjoni.
Għal aktar informazzjoni, jekk jogħġbok ara l-fuljett ippubblikat mill-Ministeru tal-Ġustizzja, Ugwaljanza u Governance dak iż-żmien.
L-Att dwar il-Protezzjoni tal-Embrijuni li ġie introdott l-ewwel darba fl-2012 ġie emendat, billi redefinixxa ‘l-ġenitur prospettiv’ u neħħa kwalunkwe esklużjoni diskriminatorja abbażi ta’ SOGIGESC u pprovda għal donazzjonijiet minn terzi permezz tal-Att XXIV tal-2018 (L-Att dwar il-Protezzjoni tal-Embrijuni (Emenda)). Trattament tal-IVF jista’ jinkiseb permezz ta’ riferiment minn tabib ġenerali għall-Klinika tal-ART f’Mater Dei. Kwalunkwe mistoqsija għandha tiġi indirizzata lill-Awtorità tal-Protezzjoni tal-Embrijuni. Il-preservazzjoni tal-gameti permezz tal-Klinika tal-ART hija possibbli wkoll għal persuni trans li jkunu għaddejjin minn interventi mediċi jew kirurġiċi li jistgħu jaffettwaw il-fertilità tagħhom.
F’każ ta’ kull tarbija li titwieled, huwa d-dmir tal-ġenituri, u f’nuqqas ta’ hekk, tat-tabib, kirurgu, qabla, jew kwalunkwe persuna oħra preżenti għat-twelid, jew f’dar li fiha seħħ it-twelid, li jagħtu avviż lil-Reġistru Pubbliku, fi żmien ħmistax-il jum mit-twelid. Il-persuna li tittrasmetti tali avviż, għandha tippreżenta l-Karta tal-Identità tagħha, u kwalunkwe dokumentazzjoni pprovduta lilha mill-isptar.
Fejn it-twelid iseħħ f’Malta, iridu jirreġistraw fi:
Uffiċċju IDENTITA`,
Mater Dei Hospital,
San Gwann, Malta
Jew
IDENTITA` (Public Registry),
Onda Building,
Aldo Moro, Marsa
Malta
Tel: (356) 2590 4200
Fejn it-twelid iseħħ f’Għawdex, iridu jirreġistraw fi:
Ir-Reġistru Pubbliku,
19 Triq ta’ Wara s-Sur,
Victoria VCT 2909,
Għawdex
Tel: (356) 2215 6381/2/3/5
Iċ-ċertifikati tat-twelid jużaw terminoloġija newtrali fir-rigward tal-ġeneru bħal Ġenitur 1 u Ġenitur 2 minflok omm jew missier.
Wara t-twelid ta’ tarbija, il-ġenituri jistgħu jagħżlu li ma jiddikjarawx is-sess tat-tarbija fuq iċ-ċertifikat tat-twelid. Dan mhuwiex fiha nnifisha t-tielet sess, iżda pjuttost nuqqas ta’ dikjarazzjoni tas-sess fuq dan iċ-ċertifikat. Is-sess irid jiġi ddikjarat fi kwalunkwe ħin sa ma t-tifel/tifla jilħaq l-età ta’ 18-il sena (Artikolu 278C tal-Kodiċi Ċivili).
Huwa importanti li wieħed iżomm f’moħħu li l-fatt li ma jkunx hemm markatur tas-sess viżibbli fuq iċ-ċertifikat tat-twelid tiegħek, ma jimplikax li persuna ma għandhiex identità u espressjoni tal-ġeneru. Il-persuna tista’ tikber biex tidentifika u taqbel mas-sess assenjat fit-twelid jew biex tidentifika ma’ ġeneru differenti, bħal kull persuna oħra reġistrata bħala M/F.
Huwa wkoll importanti li wieħed jinnota li l-ġenituri ta’ tfal intersess jistgħu wkoll jagħżlu li jirreġistraw lit-tifel/tifla tagħhom bħala maskil jew femminil u jistgħu jibbenefikaw mill-proċeduri ta’ rikonoxximent legali tal-ġeneru jekk aktar ‘il quddiem isir ċar li l-identità tal-ġeneru tat-tifel/tifla ma taqbilx mas-sess assenjat fit-twelid.
Persuni LGBTIQ+ huma intitolati għal aċċess ugwali għal adozzjoni minn parti terza kemm jekk bħala persuni singoli jew bħala koppja li huma miżżewġin jew fi unjoni ċivili kif ukoll għal adozzjoni tat-tieni ġenitur (Att dwar l-Unjonijiet Ċivili).
Huwa possibbli li wieħed jaċċessa adozzjonijiet lokali kif ukoll adozzjonijiet interkuntrarji. Ġenituri prospettivi li jixtiequ jaddottaw iridu jlestu numru ta’ passi u jissodisfaw diversi kriterji. Dawn jinkludu li jtemmu kors ta’ taħriġ dwar l-adozzjoni kif ukoll rapport ta’ studju tad-dar.
Malta tgawdi minn kooperazzjoni stabbilita tajjeb ma’ Portugall u Kolombja minn fejn huma disponibbli adozzjonijiet interkuntrarji għal koppji tal-istess sess. Wara t-tnedija tal-Istrateġija Nazzjonali għall-Adozzjoni tat-Tfal u l-Familji tagħhom 2019-22, l-Awtorità tal-Istandards tal-Kura Soċjali (SCSA) timpenja ruħha li tesplora aktar il-possibbiltajiet ta’ protokolli ġodda ma’ pajjiżi terzi li jippermettu l-adozzjoni ta’ minorenni minn koppji tal-istess sess. L-SCSA emendat ukoll numru mill-formoli tagħha biex tinkorpora termini newtrali fir-rigward tal-ġeneru meta tirreferi għal ġenituri adottivi.
L-adozzjoni tat-tieni ġenitur tagħmel possibbli li persuna waħda taddotta t-tifel/tifla tas-sieħeb/sieħba tagħha. Madankollu, dan huwa possibbli biss jekk il-ġenitur li ma welldiex ma jkunx elenkat fuq iċ-ċertifikat tat-twelid.
Is-Surrogazzjoni mhix legali f’Malta għal kulħadd. Madankollu, huwa possibbli għal persuni li jaċċessaw is-surrogazzjoni f’pajjiż ieħor fejn dan huwa legali, li mbagħad jirreġistraw il-wild tagħhom f’Malta.
**Din l-informazzjoni m’għandhiex tiġi interpretata bħala parir legali. Għal aktar dettalji, jekk jogħġbok kellem lill-avukat ta’ l-għażla tiegħek.